ساعات اولیه شب چه زمانی است

تاریخ انتشار: چهارشنبه ۱۷ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۰۹دفعات بازدید: ۹۶۷۲۷ بار

1. خانه
2. تاریخ قمری
3. ساعات اولیه شب چه زمانی است

بسم الله الرحمن الرحیم

 

منظور از ساعات اولیه شب چیست؟

ساعات اولیه شب چه زمانی است؟ ساعات اولیه شب از چه زمان تا چه زمان است؟ آیا ساعات اولیه شب بر حسب ساعت رسمی کشور از منطقه ای به منطقه دیگر فرق می کند؟ به عنوان مثال آیا زمان شروع شب در شهری مثل مشهد با زمان شروع شب در شهری مثل تهران یکسان است یا نه فرق می کند؟ اینکه توصیه شده است آمیزش در ساعات اولیه شب انجام نشود منظور چه زمان هایی می باشد؟ از کجا باید بدانیم که ساعات اولیه شب از چه ساعتی تا چه ساعتی است؟ اصولا منظور از شب چیست و از چه ساعتی تا چه ساعتی از شبانه روز را شب می گویند؟ برای پاسخ دادن به این سوالات ابتدا بایستی مفهوم شب را بدانیم. در اینجا منظور از شب در تاریخ قمری است. اصولا مفهوم شب در تاریخ قمری با آن چه در محاورات روزمره خود به عنوان شب بیان می کنیم ممکن است متفاوت باشد. در این مطلب قصد داریم مفهوم ساعات اولیه شب را مورد بررسی قرار دهیم.

 

شب چه زمانی است؟

در تصویر زیر مفهوم شب در تاریخ قمری بیان شده است. در تاریخ قمری از زمان اذان مغرب (یا به اعتقاد برخی، غروب خورشید) تا زمان اذان صبح را شب می گویند. پر واضح است که طول مدت زمان شب هم از زمان اذان مغرب (غروب خورشید) تا زمان اذان صبح می باشد. توجه داشته باشیم که ایام هفته در تاریخ قمری از شب شروع می شوند و به روز ختم می گردند. به عنوان مثال وقتی می خواهیم زمان دوشنبه را بیان کنیم ابتدا شب دوشنبه و سپس روز دوشنبه را داریم. اما آغاز شب دوشنبه و پایان آن چه زمانی است؟ مفهوم شب در تاریخ قمری وابسته به اوقات شرعی است و زمان شروع و پایان آن از محلی به محل دیگر فرق می کند. همچنین طول مدت شب در طول فصول مختلف سال نیز متفاوت می باشد. شروع شب مربوط به هریک از ایام هفته از اذان مغرب (غروب خورشید) یوم قبل می باشد و پایان شب همان یوم هم زمان اذان صبح همان یوم هفته است. ذکر یک مثال به واضح شدن مساله کمک می کند. شب دوشنبه از زمان اذان مغرب (غروب خورشید) یکشنبه شروع می شود و تا زمان اذان صبح دوشنبه ادامه دارد. در این باره می توانید مطلب شبانه روز در ماه قمری را مطالعه نمایید و برای دانستن اوقات شرعی مربوط به محل سکونت خود هم می توانید به محاسبه اوقات شرعی مراجعه نمایید. حال که مفهوم شب را فهمیدیم به معرفی مفاهیم ثلث اول شب ، ثلث دوم شب و ثلث سوم شب می پردازیم تا در نهایت ببینیم منظور از ساعات اولیه شب چه زمان هایی از طول شب است؟

ثلث اول شب ، ثلث دوم شب و ثلث سوم شب

همانطور که در بالا اشاره شد ، طول مدت زمان شب از زمان اذان مغرب (غروب خورشید) تا زمان اذان صبح می باشد. به عنوان مثال فرض کنیم زمان اذان مغرب یکشنبه در ساعت 17:00 بوده و زمان اذان صبح دوشنبه در ساعت 05:30 بامداد دوشنبه باشد. پس طول مدت شب دوشنبه که از اذان مغرب یکشنبه تا اذان صبح دوشنبه است برابر با 12 ساعت و 30 دقیقه خواهد بود. طبق تصویر زیر ، اگر طول مدت زمان شب را به سه قسمت مساوی تقسیم کنیم ، قسمت اول را ثلث اول شب ، قسمت دوم را ثلث دوم شب و قسمت سوم را هم ثلث سوم شب می نامیم. در مثالی که ذکر شد ثلث (یک سوم) شب برابر با 4 ساعت و 10 دقیقه خواهد بود. پس بنابر این از ساعت 17:00 یکشنبه تا ساعت 21:10 یکشنبه برابر با ثلث اول شب دوشنبه ، از ساعت 21:10 یکشنبه تا ساعت 01:20 دوشنبه برابر با ثلث دوم شب دوشنبه و از ساعت 01:20 دوشنبه تا ساعت 05:30 دوشنبه برابر با ثلث سوم شب دوشنبه خواهد بود. برای سایر شب ها هم به همین طریق می توان محاسبه را انجام داد. به عنوان مثال چون زمان اذان مغرب و زمان اذان صبح در شهر مشهد با زمان اذان مغرب و زمان اذان صبح در شهر تهران فرق می کند پس ساعت شروع و ساعت پایان شب و نیز زمان شروع و زمان پایان سه ثلث شب در این دو شهر با یکدیگر متفاوت خواهد بود. از طرف دیگر چول طول مدت شب در فصول مختلف سال با بکدیگر فرق می کند پس بنا بر این طول مدت ثلث اول شب و طول مدت ثلث دوم شب و طول مدت ثلث سوم شب در فصول مختلف سال متغیر است و همگی بسته به زمان اذان مغرب (غروب خورشید) و زمان اذان صبح در هر منطقه و در هر فصل از سال می باشد.

ساعات اولیه شب

تا اینجا مفهوم شب و ثلث اول ، ثلث دوم و نیز ثلث سوم شب را فهمیدیم. حال ببینیم ساعات اولیه شب مربوط به کدام قسمت از شب می شود. ساعات اولیه شب همانطور که از اسم آن هم پیداست یعنی زمان های نزدیک به شروع شب و وقت ابتدائی شب. زمان های مربوط به ابتدای شب همان زمان ثلث اول شب است پس بنا بر این ثلث اول شب را به طور تقریبی ساعات اولیه شب می نامند. در مثال بالا که ذکر شد ساعات اولیه شب دوشنبه از ساعت 17:00 یکشنبه تا ساعت 21:10 یکشنبه خواهد بود. تعجب نکنید که چرا شب دوشنبه در یکشنبه واقع شده است! در واقع در تاریخ شمسی تا ساعت 24:00 یکشنبه هنوز یکشنبه است اما در تاریخ قمری با رسیدن زمان اذان مغرب یکشنبه ، یکشنبه تمام شده و دوشنبه آغاز شده است که شروع آن با شب دوشنبه است زیرا همانطور که عرض شد ایام هفته در تاریخ هجری قمری از شب شروع می شوند. پس می بینید که مفهوم روزها و شبانه روز در تاریخ هجری شمسی با تاریخ هجری قمری متفاوت است.

 

نزدیکی در ساعات اولیه شب

موضوع مهمی که لازم است به آن اشاره شود مساله آمیزش و نزدیکی در ساعات اولیه شب است. طبق فرمایش پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه معصومین (سلام الله علیهم اجمعین) آمیزش و نزدیکی در ساعات اولیه شب نهی شده است. اما در این میان یک استثناء وجود دارد و آن مربوط به شب جمعه می باشد. آمیزش و نزدیکی در بعد از عشاء شب جمعه نه تنها نهی نشده بلکه جزء زمان های توصیه شده برای آمیزش و نزدیکی است.

 

اشتراک گذاری در: