فرق شب جمعه با جمعه شب

تاریخ انتشار: سه شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۷ ساعت ۰۷:۳۷دفعات بازدید: ۲۸۰۳۹ بار

1. خانه
2. تاریخ قمری
3. فرق شب جمعه با جمعه شب

بسم الله الرحمن الرحیم

 

فرق شب جمعه با جمعه شب چیست؟ آیا شب جمعه همان جمعه شب می باشد؟ از نظر زمانی ، اختلاف ساعت شب جمعه با جمعه شب چقدر است؟ آیا شب جمعه و جمعه شب ، اصطلاحات شرعی هستند؟ در این مطلب ، بحثی را برای خوانندگان محترم سایت 2 زندگی حاضر کرده ایم و قصد داریم در این مطلب به دو اصطلاح "شب جمعه" و "جمعه شب" اشاره کرده و فرق آن ها را با یکدیگر بدانیم.

احتمالا شما نیز اصطلاح "شب جمعه" و نیز اصطلاح "جمعه شب" را شنیده باشید. معمولا در مسائلی که به نحوی با احکام شرعی سر و کار داریم ، یکی از اصطلاحاتی که مطرح می باشد ، اصطلاح شب جمعه است. شب جمعه یک اصطلاح شرعی می باشد. قبل از درک این مفهوم ، نیاز داریم که مفهوم شب از نظر شرعی را درک کنیم و تا مفهوم شب از نظر شرعی درک نشود ، درک اصطلاح شب جمعه ، ممکن نیست.

ما در زبان فارسی و در محاورات روزمره خود از عبارت شب استفاده می کنیم. اما مفهوم شب از نظر شرعی با مفهوم شب از نظر محاوره ای و فارسی ، فرق دارد. حتی ما اصطلاح "نیمه شب شرعی" را نیز از نظر شرعی داریم در حالی که در محاورات روزمره و در زبان فارسی ، چنین اصطلاحی وجود ندارد. ذکر این نکته ضروری است که هریک از ایام از نظر شرعی به دو بخش کلی شب و روز تقسیم بندی می شوند و سایر بخش ها در ذیل این ها قرار دارند. مثلا نیمه شب شرعی در بخش شب قرار دارد و زوال خورشید در بخش روز قرار دارد. نکته مهم دیگری که وجود دارد این است که از نظر شرعی ، معیار محاسبه شروع و پایان شب و روز در هر یک از ایام ، اوقات شرعی می باشد. بنابر این چون زمان اوقات شرعی در طول سال تغییر می کند ، در نتیجه ، لحظه شروع و پایان شب و همچنین لحظه شروع و پایان روز در طول سال ، فرق می کند. چون شروع و پایان شب و روز از نظر شرعی با اوقات شرعی سنجیده می شود ، شروع و پایان هریک از ایام هفته از نظر شرعی هم با شروع و پایان آن ها از نظر محاوره ای فرق دارد. در ادامه مطلب متوجه این موضوع خواهید شد.

اما شب از نظر شرعی چگونه تعریف می شود. از نظر شرعی ، شب عبارت است از طول مدت زمان از لحظه اذان مغرب (به اعتقاد بعضی ها از غروب خورشید) تا لحظه اذان صبح. از نظر شرعی ، شب مربوط به هریک از ایام هفته از لحظه اذان مغرب (غروب خورشید) یوم قبل شروع شده و تا لحظه اذان صبح یوم جاری ادامه دارد.

ذکر یک مثال به روشن شدن مطلب کمک می کند. فرض کنید به عنوان مثال می خواهیم بدانیم که شب دوشنبه از نظر شرعی چه زمانی است. طبق تعریف بالا ، شب دوشنبه از زمان لحظه اذان مغرب (یا غروب خورشید) یکشنبه (یوم قبل از دوشنبه) شروع شده و تا لحظه اذان صبح دوشنبه (یوم جاری) ادامه دارد. پس مدت زمان از لحظه اذان مغرب (یا غروب خورشید) یکشنبه تا لحظه اذان صبح دوشنبه را از نظر شرعی ، شب دوشنبه می گوییم.

در مورد شب جمعه از نظر شرعی نیز همین طور است. شب جمعه که یک اصطلاح شرعی است از لحظه اذان مغرب (یا غروب خورشید) پنجشنبه تا لحظه اذان صبح جمعه می باشد. در مورد اطلاعات بیشتر در مورد شب جمعه می توانید مطلب شب جمعه چه زمانی و ساعتی است را در سایت 2زندگی مطالعه نمایید.

بد نیست تعریف روز از نظر شرعی را نیز بیان کنیم. روز مربوط به هریک از ایام هفته از نظر شرعی ، از لحظه اذان صبح همان یوم تا لحظه اذان مغرب (یا غروب خورشید) همان یوم می باشد. مثلا وقتی گفته می شود روز جمعه ، مفهوم این عبارت از نظر شرعی یعنی مدت زمان از لحظه اذان صبح جمعه تا لحظه اذان مغرب (یا غروب خورشید) جمعه.

با تعریفی که از نظر شرعی از شب و روز شد ، به راحتی می توانیم بفهمیم که شب هریک از ایام هفته ، قبل از روز آن قرار دارد. یعنی از نظر شرعی ، ابتدا وارد شب هریک از ایام هفته و سپس وارد روز آن می شویم. مثلا زمان از لحظه اذان مغرب (یا غروب خورشید) پنجشنبه تا لحظه اذان مغرب (یا غروب خورشید) جمعه را در نظر می گیریم. طبق تعریف هایی که ذکر شد ، از نظر شرعی ، از لحظه اذان مغرب (یا غروب خورشید) پنجشنبه تا لحظه اذان صبح جمعه را شب جمعه و از لحظه اذان صبح جمعه تا لحظه اذان مغرب (یا غروب خورشید) جمعه را روز جمعه می گوییم. یعنی شب جمعه قبل از روز جمعه قرار دارد. پس ملاحظه می فرمایید که از نظر شرعی ، شب هریک از ایام هفته قبل از روز آن قرار می گیرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید به مطلب شبانه روز در ماه قمری مراجعه نمایید.

اما وقتی از نظر محاورات روزمره ، موضوع را بررسی می کنیم ، ما ابتدا روز مربوط به هریک از ایام هفته را داریم و سپس شب مربوط به آن را. مثلا وقتی در مورد جمعه صحبت می کنیم ، ابتدا روز جمعه قرار دارد و وقتی که روز جمعه منتهی به شب می شود ، آنگاه جمعه شب را داریم. اگر یک ساعت معین در شب را در نظر بگیریم ، شب جمعه با جمعه شب ، اختلاف زمانی ۲۴ ساعته دارد. برای روشن شدن مطلب یک مثال می زنیم.

فرض می کنیم که ساعت ۸ شب را در نظر بگیریم و باز فرض می کنیم که ساعت ۸ شب ، بعد از اذان مغرب قرار گرفته باشد. پنجشنبه ساعت ۸ شب ، جزء "شب جمعه" محسوب می شود اما جمعه ساعت ۸ شب ، جزء "جمعه شب" محسوب می گردد. پس ملاحظه می نمایید که با فرض یک لحظه مشخص (در اینجا ساعت ۸ شب با فرضیات ذکر شده) ، جمعه شب با شب جمعه اختلاف زمانی ۲۴ ساعته دارد. پس شب جمعه ، همان جمعه شب نیست! جمعه شب ، ۲۴ ساعت بعد از شب جمعه قرار دارد.

یک نکته جالبی که وجود دارد و در بالا هم کمی به آن اشاره شد مربوط به زمان شروع و پایان هریک از ایام هفته و تفاوت آن از نظر شرعی و محاوره ای می باشد. به عنوان یک مثال ، وقتی به لحظه اذان مغرب (یا غروب خورشید) پنجشنبه می رسیم ، از نظر شرعی ، پنجشنبه تمام شده و با ورود به شب جمعه ، وارد جمعه شده ایم و این در حالی است که از نظر محاوره ای هنوز ، پنجشنبه است و ساعت ۱۲ شب ، وارد جمعه می شویم. این یک تفاوت عمده شروع و پایان ایام هفته از نظر شرعی و غیر شرعی است.

در این مطلب سعی کردیم تفاوت جمعه شب با شب جمعه را بیان کنیم و امیدواریم که توانسته باشیم فرق جمعه شب با شب جمعه را به درستی تشریح کرده باشیم. دانستن مفاهیم شرعی مربوط به هر یک از ایام هفته اهمیت فراوانی دارد و امیدواریم که انشاء الله این مطالب ، گام کوچکی در جهت شناساندن این مفاهیم باشد.

 

اشتراک گذاری در: